کتاب بازی‌های آموزشی برای تقویت حافظه‌ی شنیداری

کتاب بازی‌های آموزشی برای تقویت حافظه‌ی شنیداری

موضوع اصلی  : کودک و نوجوان

موضوع فرعی  : آموزشی – کودک 6 تا 12 سال

نویسنده  :  رضا علی نوروزی

نشر : یار مانا

قیمت : 16000 تومان

تقویت حافظه شنیداری از اهمیت خاصی برخوردار است و تاثیر زیادی بر کیفیت یادگیری و به یاد ماندن مطالب دارد.

حافظه شنیداری از مولفه های مهم حافظه است که تقویت آن برای دانش آموزان ضروری است.

بازی ها سرگرمی های لذت بخش و هیجان انگیزی هستند که باعث تمرکز کامل و علاقه ی بچه ها می شوند و از این طریق یادگیری را تسهیل میکنند. بازی ها نه فقط دانش آموزان را در روشی سرگرم کننده و جالب که محیط های یادگیری رقابتی و تعاملی به وجود می آورند بر می انگیزانند،بلکه دلالت های خاصی نیز برای حیطه ی ارزشیابی دارند.در این کتاب با توجه به نقاط مثبت در استفاده از بازی ها به عنوان روش تدریس و ارزشیابی جذاب و بدیع و روش تمرین و مرور موضوعات درسی،تلاش شده است ،بازی های آموزشی قابل استفاده در کلاس درس معرفی و در اختیار معلمان برای تقویت حافظه ی شنیداری گذاشته شود

با چندین بازی کتاب را در ادامه آشنا شوید .

این بازی ها برای کلاسهای درس و تعداد بالای دانش آموزان طراحی شده است

ولی شما والدین با کمی تغییر میتوانید در خانه با کودکان خود بازی کنید .

 

 

• بله و خیر ممنوع

بازیکنان به سوالات، بدون استفاده از کلمات بله و خیر پاسخ می گویند و سعی می کنند از خود سوال هم در پاسخگویی استفاده نکنند.

هدف بازی: تقویت حافظه ی شنیداری، تمرکز و تمرکز و دقت

***

محدوده ی سنی: ۱۰تا ۱۴ سال
تعداد بازیکنان: ۲ تا ۵ نفر
وسایل مورد نیاز: فهرست سوالات

***

پیش از بازی

فهرستی از سوالات تهیه کنید که به طور معمول جواب آنها بله یا خیر است. به عنوان نمونه می توانید از فهرست سوالات انتهای همین بازی استفاده کنید.

روش بازی

یک نفر را به عنوان سوال کننده انتخاب کنید. این فرد باید از قبل سوالات را خوانده و بر آنها مسلط باشد تا بتواند به سرعت آنها را برای بازیکنان بخواند.
بازیکنان در یک ردیف کنار هم می نشینند. پرسشگر به سرعت از هر کدام یک سوال می پرسد. بازیکنان باید به روشی خلاق و بدون استفاده از جواب های تکراری یا استفاده از محتوای سوال به آن پاسخ دهند. به عنوان مثال، در پاسخ به این پرسش که: « آیا می توانی به من کمک کنی؟ » ، بازیکن علاوه بر اینکه نمی تواند از کلمات بله و خیر استفاده کنید نمی تواند بگوید: « می توانم به شما کمک کنم. »او باید از پاسخ هایی استفاده کند همچون:
ـ الان خیلی کار دارم.
ـ حتماً.
ـ می خواهی چه کار انجام دهم؟
ـ چرا خودت تنهایی کارهایت را انجام نمی دهی؟
ـ بعداً کمکت می کنم.
ـ شاید بتوانم.
ـ بستگی دارد.
ـ همیشه از من کمک می خواهی.
ـ تو همیشه به من کمک کرده ای، من هم جبران می کنم.
ـ باشد برای بعد.
ـ…

تغییر در بازی

* پرسش ها را در رابطه با موضوع خاصی طراحی کنید و کلماتی را که می دانید در آن موضوع پرکاربرد هستند، ممنوع اعلام کنید. مثلاً سوالات تاریخی مطرح کنید و استفاده از قیدهای زمان را ممنوع کنید.

* پرسش ها را با موضوعات عمومی مطرح کنید و کلمات پرکاربردی مثل « من، اما، شاید، مثلاً و… » را به عنوان کلمات ممنوعه انتخاب کنید.

نکته ها

* سرعت پرسش و پاسخ را با توجه به سن و مهارت بازیکنان کم و زیاد کنید.

* مکث طولانی یا چندباره در پاسخ دهی باعث حذف بازیکن از بازی می شود.

پرسشنامه ی پیشنهادی

۱. امروز به موقع به مدرسه رسیدی؟

۲. معلمت را دوست داری؟

۳. شما در منزل رایانه دارید؟

۴. نمره ات خوب شد؟

۵. ماشین اسباب بازی ات را خودت تعمیر کردی؟

۶. یک لیوان آب به من می دهی؟

۷. می شود برایم چند تا گیره ی کاغذ بزرگ بخری؟

۸. این همه کتاب برای شماست؟

۹. تهران پایتخت ایران است؟

۱۰. امشب قصد داری دیرتر بخوابی؟

۱۱. با دوستانت به تو خوش گذشت؟

۱۲. فردا به دیدن مادربزرگ می روی؟

۱۳. گرسنه نیستی؟

۱۴. تازگی اتفاق بدی افتاده است؟

۱۵. تو تندتر از همه می دویدی؟

۱. همان طور که در قسمت پیش از بازی نیز گفته شد، در اینجا شماره های فرضی به طور ۱۰ رقمی ( به جای ۱۱ رقمی ) نوشته شده است تا است تا مشکلی پیش نیاید.

• چند بار آن را شنیدی؟

هر بازیکن تعداد تکرار کلمه ی مورد نظر را در داستانی که برای همه خوانده می شود، می شمارد.

هدف بازی: تقویت حافظه ی شنیداری، دقت و تمرکز

***

محدوده ی سنی: ۸ تا ۱۲ سال

تعداد بازیکنان: محدودیتی ندارد.

وسایل مورد نیاز: داستان، قلم و کاغذ

***

پیش از بازی

متناسب با گروه سنی کودکان یک داستان انتخاب کنید. یک یا دو کلمه ی پرتکرار را در داستان شناسایی کنید. تعداد این کلمات را در داستان بشمارید.

روش بازی

کلمه یا کلماتی را که از داستان انتخاب کرده اید، را به بچه ها اعلام کنید و به آنها بگویید همان طور که به داستان شما گوش می دهند باید دقت کنند و ببینند این کلمه یا کلمات چند بار در داستان تکرار شده است.

بعد از خوانده شدن داستان، هر بازیکن باید پاسخ خود را همراه با اسمش یادداشت کند. برگه ها را جمع آوری کنید و نام کسانی را که پاسخ درست یا صحیح ترین پاسخ را نوشته اند، به عنوان برنده اعلام کنید.

تغییر در بازی

* اگر تعداد بازیکنان کم است به تعداد آنها از داستان کلمه انتخاب کنید. هر کلمه را روی یک کارت بنویسید و کارت ها را به طور تصادفی بین بازیکنان تقسیم کنید تا هر کس تعداد تکرار کلمه ی خود را در داستان بشمارد.

* به منظور تقویت توجه و حافظه­ی دیداری، از بازیکنان بخواهید خودشان داستان را بخوانند و تعداد کلمه ی مورد نظر را بشمارند.

 

 

نکته ها

* در حالی که بازیکنان مشغول گوش دادن به داستان هستند، اجازه ندارند چیزی یادداشت کنند.

* یادداشت کردن تعداد تکرار کلمه ی مورد نظر در پایان داستان از این نظر مهم است که کسی نمی تواند با شنیدن پاسخ بقیه، پاسخ خود را تغییر دهد.

 

 

• صدای چه کسی؟

بازیکنان بدون نگاه کردن و فقط با شنیدن صدای بقیه، تشخیص می دهند به ترتیب چه کسانی حرف زده اند.

 

هدف بازی: تقویت حافظه ی شنیداری

***

محدوده ی سنی: ۶ تا ۱۲ سال

تعداد بازیکنان: محدودیتی ندارد.

وسایل مورد نیاز: کارت های اسامی بازیکنان و کیسه ی پارچه ای یا نایلونی ضخیم

***

پیش از بازی

نام هر بازیکن را روی یک کارت بنویسید. همه ی کارت ها را داخل کیسه بریزید و تکان دهید.

روش بازی

از داخل کیسه، یک کارت به طور تصادفی بیرون بیاورید. اسمی را که روی کارت نوشته شده است بلند بخوانید. بازیکنی که اسمش خوانده می شود باید به جلوی کلاس بیاید و پشت به بقیه بایستد.

۴ کارت دیگر هم بیرون بیاورید. این بار بدون خواندن اسامی روی کارت ها آنها را به بازیکنان نشان دهید. هر بازیکنی که اسمش روی کارت است، باید کلمه یا جمله ای را با صدای بلند بگوید.

وقتی اسم چهار نفر از کیسه بیرون آمد و هر چهار نفر کلمه یا جمله ای گفتند، بازیکنی که پشت به بقیه ایستاده، باید بگوید به ترتیب چه کسانی حرف زدند ( مثلاً نرجس، زینب، سارا، مطهره ) ؟

اگر او هر چهار اسم و ترتیب آنها را درست گفت یک امتیاز می گیرد.

 

 

می گیرد. سپس همه ی کارت ها به درون کیسه برگردانده می شود و همین بازیکن، کارتی را از کیسه بیرون می آورد.

بازی به همین ترتیب و به تعداد دورهای از قبل مشخص شده یا تا زمانی که هر بازیکن یک بار به جلوی کلاس بیاید، ادامه می یابد.

 

تغییر در بازی

* هر بار که فرد جدیدی به جلوی کلاس می آید، بقیه ی بازیکنان جای خود را عوض کنند تا او فقط با شنیدن صدا تشخیص دهد چه کسانی حرف زدند، نه با توجه به جهتی که صدا از آن می آید.

نکته ها

* بهتر است در هر دور، همه ی بازیکنان یک کلمه یا جمله ی واحد را بگویند. مثلاً همه چیزی را که نفر اول گفته است، بگویند. یا کسی که پشت به بازیکنان ایستاده است، کلمه یا جمله ای را روی تابلو بنویسد تا بازیکنان دیگر همان کلمه یا جمله را بخوانند.

 

• گوش کن و بگو

بازیکنان به کلماتی که گفته شده می شود، گوش می دهند تا کلمات بدون نقطه را پیدا کنند.

هدف بازی: تقویت حافظه ی شنیداری، پرورش تمرکز و دقت

***

محدوده ی سنی: ۸ تا ۱۲ سال

تعداد بازیکنان:۲ تا ۱۰ نفر

وسایل مورد نیاز: مداد و کاغذ

***

پیش از بازی

به چیزی نیاز نیست.

روش بازی

بازیکنان را به دو گروه مساوی تقسیم کنید. هر گروه باید با همفکری یکدیگر، یک فهرست ۱۵ تا ۲۰ کلمه ای یادداشت کنند که ۵ تا ۷ کلمه ی آن بدون نقطه باشد.

به قید قرعه، یکی از گروه ها را به عنوان شروع کننده انتخاب کنید. این کننده انتخاب کنید. این گروه باید فهرست کلمات خود را برای گروه دوم بخواند. اعضای گروه دوم، با دقت به کلمات گوش می دهند، اما اجازه ندارند چیزی یادداشت کنند. وقتی همه ی کلمات گروه اول خوانده شد، اعضای گروه دوم باید کلمات بدون نقطه ای را که به یاد می آورند، بگویند. آنها براساس تعداد کلماتی که به خاطر می آورند، امتیاز می گیرند.

در دور بعد، گروه دوم کلمات خود را برای گروه اول می خوانند و گروه اول کلمات بدون نقطه را به یاد می آورند.

گروهی که بیشترین تعداد کلمات را به یاد بیاورد، برنده است.

 

تغییر در بازی

* به اعضای هر گروه یک شماره بدهید. مثلاً اگر هر گروه ۳ عضو دارد، شماره های ۱ تا ۳ به آنها تعلق می گیرد. بازیکنان هر گروه باید سه سری از روی لغات خود تهیه کنند. سپس شماره های همسان از هر دو گروه کنار هم می روند و بازی را به صورت دو نفره و با فهرست لغات مشترک انجام می دهند. یعنی شماره ی ۱ گروه اول، فهرست لغاتی را که نوشته اند برای شماره ی ۱ گروه دوم می خواند تا او کلمات بدون نقطه را به حافظه بسپارد. شماره ی ۲ گروه اول همین کار را با شماره ی ۲ گروه دوم انجام می دهد و شماره ی ۳ گروه اول با شماره ی ۳ گروه دوم. سپس اعضای هر گروه به هم می پیوندند و مجموع تعداد کلماتی را که گروه مقابل به یاد آورده، جمع می زنند تا به عنوان امتیاز آنها اعلام کنند. آنگاه نوبت خوانده شدن کلمات گروه دوم است که باز به شکلی که گفته شد ( دو نفر دو نفر ) ، انجام می گیرد.

* بازیکنان هر گروه، بعد از خواندن کلماتشان، یک نفر از گروه مقابل را انتخاب کند تا فقط او کلمات بدون نقطه را بگوید.

* به گروهی که کلمات را شنیده اند، ۳ دقیقه وقت بدهید تا کلمات بدون نقطه ای را که به یاد می آورند یادداشت کنند.

* به جای بدون نقطه بودن، قاعده ی دیگری برای کلمات در نظر بگیرید. مثلاً ۵ تا ۷ کلمه با حرف « ر » شروع شود یا حرف « ت » در آن وجود داشته باشد یا سه حرفی باشد.

* برای کلمات هر گروه قاعده ی جداگانه ای بگذارید. گروه مقابل تا بعد از شنیدن کلمات، نباید بداند کدام کلمات را باید به خاطر بیاورد. این تغییر بازی را دشوارتر می کند.

* به منظور تقویت توجه و حافظه دیداری، یک متن یا لیستی مشتمل بر حدود ۳۰ تا ۴۰ کلمه­ به هر بازیکن بدهید تا دور کلمات بدون نقطه خط بکشد. می­توانید به جای قاعده­ی کلمات بدون نقطه، از قاعده­ی از قاعده­ی دیگری استفاده کنید. مثلاً کلمات سه حرفی یا کلماتی که با حروف « ت » و « ش » شروع می­شوند.

 

نکته ها

* بازیکنان می توانند کلمات را برای گروه مقابل همخوانی کنند یا یک نفر را از بین خود انتخاب کنند تا همه ی کلمات را به تنهایی بخواند، یا چند نفر کلمات را بین خود تقسیم کنند و بخوانند ( مثلاً هر نفر ۴ کلمه ) یا کل اعضای گروه، هر کس یک کلمه بخواند.

مرغ و جوجه ها

یک بازیکن در نقش مرغ تلاش می کند تا جوجه های گمشده اش را به وسیله گوش کردن به صدای آنها پیدا کند.

 

هدف بازی: تقویت حافظه ی شنیداری

***

محدوده ی سنی: ۴ تا ۶ سال

تعداد بازیکنان: محدودیتی ندارد.

وسایل مورد نیاز: تاس

***

 

روش بازی

بازیکنان سر جای همیشگی خود می نشینند. یکی از بازیکنان را به عنوان مرغ انتخاب کنید. او باید کلاس را ترک کند. یکی از بازیکنان باقی مانده در کلاس تاس می اندازد. عدد تاس نشان می دهد چند نفر باید نقش جوجه را ایفا کنند. بازیکنی که تاس انداخته است با زدن ضربه ی ملایم روی شانه ی تعداد افراد مورد نظر مشخص می کند که چه کسانی جوجه هستند. او این کار را بدون هیچ حرفی انجام می دهد. به عنوان مثال، اگر تاس عدد ۳ را نشان داد، بازیکن باید روی شانه ی ۳ نفر ضربه ی ملایمی بزند.

بازیکنی که تاس انداخته و جوجه ها را مشخص کرده است از بازیکن نقش مرغ دعوت می کند به کلاس بگردد.

حالا همه ی بازیکنان باید سرشان را پایین بیندازند، طوری که مرغ که مرغ دهان آنها را نبیند. بازیکنانی که به عنوان جوجه انتخاب شده اند باید با صدای ملایمی جیک جیک کنند. مرغ نیز تلاش می کند جوجه ها را با صدای آنها پیدا کند.

هر بار مرغ جوجه ای را پیدا کرد، جوجه برمی خیزد و در حالی که مرغ به دنبال بقیه ی جوجه ها می گردد، پشت سر او راه می رود؛ اما دیگر جیک جیک نمی کند. بازیکنانی که نقش جوجه را دارند و در حال جیک جیک کردن هستند، می­توانند وقتی مرغ دقیقاً کنار آنها رسید جیک جیک کردن را قطع کنند. اما به محض این که مرغ به سمت دیگری رفت یا کمی از آنها فاصله گرفت باید دوباره شروع به جیک جیک کنند.

بعد از اینکه مرغ همه ی جوجه ها را پیدا کرد، مرغ دیگری از بین کسانی که جوجه نشده اند و تاس هم نینداخته اند، انتخاب کنید و بازی را به همین صورت ادامه دهید.

 

تغییر در بازی

* چشم های مرغ را که جلوی کلاس ایستاده است، با پارچه ای تمیز ببندید. مرغ در حالی که سر جایش ایستاده است، به صداها گوش می کند و نام جوجه هایی را که در حال جیک جیک کردن هستند، می گوید.

* برای پیدا کردن جوجه ها مدت زمان خاصی را مشخص کنید. مثلاً ۱ دقیقه. هر کس به تعداد جوجه هایی که در این ۱ دقیقه پیدا کرده، امتیاز می گیرد.

* برای کودکان بزرگتر و گروه های شلوغ تر، به جای انداختن تاس، یک برگه ی اعداد تهیه کنید که در آن اعداد ۱ تا ۱۰ را به طور نامرتب نوشته اید. برای انتخاب تعداد جوجه ها، یک نفر با چشم بسته و به طور تصادفی روی یکی از اعداد دست می گذارد. می توانید از برگه ی اعداد انتهای همین بازی استفاده کنید.

نکته ها

* مطمئن شوید همه ی بازیکنان می دانند که چگونه قدقد و جیک جیک کنند.